Research / Remedial Teaching

Twee voorbeelden van onderzoeken en ervaringen met behulp van de oefeningen uit ’t Tijdloze Uur toegepast door een Creatief therapeut en een Kunstzinnig Therapeut.

In overleg met de leiding van de basisschool, een Remedial Teacher en Naqiba Bergefurt / Creatief Therapeut werd gekozen voor een onderzoekstraject van 6 weken groepssessies met 6 allochtone kinderen om daarna te kunnen beslissen over de voortgang van educatie en/of therapie.

Onderzoek bij het trainingsinstituut voor kunstzinnige therapie / Utrecht / Nederland

Medium:  Creatieve Therapie

Naqiba Bergefurt

Creatief therapeut

Amsterdam

1.  Betreft: onderzoek
Onderzoek naar de methode van ’t Tijdloze Uur die auteur Michiel Czn.Dhont in zijn boek beschrijft met betrekking tot de mogelijkheden voor kunstzinnige therapie.

Casus:
een ‘case study’ betreffende de merites bij het voorkomen bij allochtone kinderen met ontwikkelingsproblemen.

Betreffende de auteur van dit onderzoek

Naqiba Bergefurt (1954) heeft pedagogie gestudeerd aan de Universiteit van Utrecht en heeft in verschillende locaties met kinderen gewerkt, zoals kinderen die speciale zorg nodig hebben en bij een ontwikkelingsproject in New Delhi.

Ze is autodidact in beeldende kunst, met name schilderen en heeft de opleiding Creatieve Therapie gevolgd bij Annette Brederode in Amsterdam.

Ze heeft een opleiding gevolgd bij de kunststudio “Werkplaats Molenpad” in Amsterdam, opgericht door Michiel Czn. Dhont.

Met dit proefschrift rondt Naqiba haar opleiding aan het Kunstzinnig Therapeutisch Instituut in Utrecht af.

Over de onderzoeksgroep
Het onderzoek vond plaats op een basisschool waar meer dan 80% van de kinderen een allochtone achtergrond hebben. Al deze kinderen hebben taalproblemen en velen hebben ook sociaal-emotionele problemen als gevolg van het niet-geïntegreerd zijn in de Nederlandse cultuur.

De meisjes vertonen vaak een gebrek aan zelfrespect en zelfvertrouwen, wat resulteert in het zich terugtrekken uit of over-aanpassen aan de groep.

De jongens verbergen hun gebrek aan respect door herrieschoppen of onaangepast gedrag.

Planning van de sessies
De cursus bestond uit 9 lessen, elke week 1 uur, aan een groep van 5 kinderen in de leeftijd van 8 tot 10 jaar. Tijdens iedere sessie werd(en) één of twee van de oefeningen van de methode Michiel Dhont gegeven. De eerste drie lessen werden gebruikt als een soort diagnostische periode.

Daarna heb ik mijn keuze gemaakt voor het soort oefeningen op basis van de observaties die ik had gemaakt van de kinderen en de manier waarop ze met hun problemen omgingen.

Op dezelfde manier heb ik bepaalde aanpassingen gemaakt op de manier waarin de oefeningen worden aangeboden.

Ik gaf ze alleen maar individueel instructies, hoofdzakelijk op basisniveau. Er waren vijf tekenlessen en vier kleilessen.

Om ook het sociale aspect er bij te betrekken gaf ik ze aan het begin van iedere les een gezamenlijke warming–up.

Uitkomst van het onderzoek
1.  Alle kinderen waren op één of andere manier uit balans.

2.  De basis-tekenoefeningen zijn een zeer goed diagnostisch instrument om spanningen of gebrek aan structuur aan te tonen.

3.  Bij twee kinderen zag ik teveel spanning (ook fysiek) en grote problemen bij het vinden van cohesie en innerlijke richting.

4.  Aan het eind van de cursus werden beide kinderen meer ontspannen, rustig en meer zelf gericht.

5.  Een ander meisje was te dik, erg passief en afhankelijk en toonde geen emotie of uitdrukking. Aan het eind was ze afgevallen, veel alerter, ze reageerde op haar eigen manier en ging voor haarzelf.

6.  Het vierde meisje dat erg stil en beheerst was, brak door haar rolpatroon heen en rebelleerde en ontspande zich.

7.  De enige jongen in de groep voelde zich gefrustreerd, wat meer te wijten was aan zijn tijdelijke situatie dan aan enig persoonlijkheidsprobleem (hij was pas in Nederland aangekomen). Hij was niet gemotiveerd om de therapie te volgen en stopte na vier keer. Zijn tekeningen lieten geen innerlijke beroering zien op de manier dat de tekeningen van de meisjes wel deden.

8.  Nadat de jongen was vertrokken werden de meisjes meer ontspannen en hadden ze meer plezier in wat ze aan het doen waren!

Voor meer informatie over dit onderwerp/onderzoek kunt u mailen naar:

Naqiba Bergefurt / naqiba@planet.nl

2.  Silvia Fiorini

Reactie van een Kunstzinnig therapeut / Art Therapist / the Netherlands
Ik ben Silvia Fiorini, een kunstzinnige therapeut in opleiding.
Vorige jaar heb ik tijdens de opleiding Kunstzinnige therapie in Leiden / Nederland een paar oefeningen in beeldende expressie gedaan die afkomstig zijn uit je atelier en je boek ’t Tijdloze Uur.
Ik heb er zelf heel veel aan gehad. Ze hebben mij geholpen in het nemen van belangrijke beslissingen.

Ik ben op dit moment stage aan het lopen in een school voor het speciale onderwijs Cluster 3
voor zeer moeilijk lerende kinderen. Ik  heb je boek “t Tijdloze Uur.

Ik vraag mij af in hoeverre deze oefeningen toepasbaar zijn t.a.v. zeer moeilijk lerende kinderen en welke ervaringen zijn er op gedaan tot nu toe hiermee.

Ik ben van plan om een aantal oefeningen uit te proberen o.a. in combinatie met vorm tekenen. Eventueel kan dit een mooi onderzoekproject worden voor de scriptie die ik na dit stage jaar ga starten.
Zijn er verder scholingen hierover gericht aan het werken met kinderen? Ik moet zeggen dat het boek heel veel informatie geeft en ik geloof dat het een kwestie van experimenteren  is.
Cursussen hierin kunnen extra enthousiast maken en inspiratie geven.

De bijscholing in speciale training bij Michiel Dhont op de Werkplaats Molenpad te Amsterdam heeft mij nog meer gemotiveerd om de oefeningen met moeilijk opvoedbare kinderen te gaan toepassen.

Silvia Fiorini

—–

Onderzoek door het Instituut ‘Kind & Recht’ in Amsterdam.